Nguyễn Lan/Trại NC và DVNN Hòa Phú
Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Long An, toàn tỉnh hiện đã gieo sạ được 223.675 ha lúa vụ Đông-Xuân 2024 - 2025, đạt 99,5% so với kế hoạch. Trong đó, lúa trong giai đoạn mạ 30.145 ha, đẻ nhánh 103.166 ha, đòng trổ 41.570 ha, chín 11.049 ha, thu hoạch 37.745 ha. Hiện nay, lúa đang phát triển tốt, có diện tích nhiễm sinh vật gây hại ở mức độ nhẹ.
Tuy nhiên, thời gian trước, trong và sau Tết Nguyên đán là thời điểm sinh vật gây hại thường xuất hiện cao điểm. Do ảnh hưởng của thời tiết thường xuyên có sương mù vào sáng sớm, chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm lớn, ẩm độ không khí cao; các trà lúa đa số lại đang trong giai đoạn đẻ nhánh và đòng trổ; điều này đã tạo điều kiện thuận lợi cho các sinh vật gây hại phát sinh phát triển. Vì vậy người trồng lúa nên thăm đồng thường xuyên để phát hiện và có biện pháp phòng trừ kịp thời; đặc biệt cần tập trung vào một số đối tượng sinh vật gây hại sau:
- Rầy nâu: dự kiến sẽ có đợt rầy cám nở từ ngày 18 - 28/01/2025, nhằm ngày 19 - 29/12 âm lịch, xuất hiện chủ yếu trên trà lúa giai đoạn đòng, trổ - chín. Đây là lứa rầy có khả năng gây cháy rầy cục bộ sau Tết Nguyên đán, vì vậy bà con cần thường xuyên thăm đồng, nếu phát hiện rầy cám nở rộ ở tuổi 1 - 3 trên lúa giai đoạn đòng trổ với mật độ trên 3 con/tép thì có thể sử dụng các loại thuốc đặc trị để phòng trừ, tránh tình trạng phun thuốc để ngừa rầy nâu khi mật độ thấp sẽ gây bùng phát rầy nâu vào cuối vụ.
- Bệnh đạo ôn lá: tình hình thời tiết như hiện nay (thường xuyên có sương mù vào buổi sáng, chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm lớn) là điều kiện thuận lợi cho bệnh phát triển. Ngoài thăm đồng thường xuyên, cần nghiêm túc thực hiện việc bón phân cân đối, tránh bón thừa phân đạm làm cho bộ lá lúa phát triển rậm rạp, tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh phát triển. Khi bệnh xuất hiện có thể sử dụng những hoạt chất đặc trị để phòng trừ; lưu ý khi phun thuốc bà con cần phải đợi lá lúa ráo sương rồi mới phun nhằm tăng sức thẩm thấu của thuốc bảo vệ thực vật vào lá.
- Bệnh cháy bìa lá: lúa bị nhiễm bệnh qua vết thương cơ giới (do gió hoặc do các vết bệnh khác, vết sâu gây hại,…), hoặc bệnh xâm nhập qua khí khổng, thủy khổng của lá. Biện pháp quản lý bệnh hiệu quả nhất là áp dụng quy trình canh tác 3 giảm 3 tăng, đồng thời tăng cường bổ sung Canxi, Silic vào giai đoạn đòng trổ để tăng sức chống chịu của cây lúa. Sử dụng các loại thuốc đặc trị vi khuẩn để phòng trừ khi bệnh xuất hiện.
- Sâu năn: thường xuất hiện trên các trà lúa Đông-Xuân gieo sạ muộn, nhất là các diện tích gieo sạ trong tháng 01/2025. Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, sâu năn đã xuất hiện với diện tích nhiễm là 1.255 ha bao gồm 930 ha ở huyện Tân Hưng và 325 ha ở huyện Tân Thạnh; tỉ lệ chỉ ở mức nhẹ 5 - 10%. Tuy nhiên, cũng không được chủ quan vì điều kiện thời tiết kết hợp với giai phát triển của cây lúa hiện nay rất thuận lợi cho sâu năn phát triển và gây hại. Để phòng trừ hiệu quả đối tượng gây hại này thì biện pháp canh tác và chăm sóc là hiệu quả nhất, vì khi có xuất hiện bụi lúa bị sâu năn tấn công thì các biện pháp hóa học gần như không có hiệu quả.
Ngoài một số sinh vật gây hại trên, cũng nên chú ý đến bệnh đạo ôn cổ bông, bệnh lem lép hạt xuất hiện trên lúa ở giai đoạn lúa trổ - chín; khi bệnh xuất hiện cần xử lý bằng các loại thuốc đặc trị. Khi phun thuốc bà con phải lưu ý tuân thủ theo nguyên tắc 4 đúng để đạt hiệu quả cao./.