Hiếu Dân/Phòng Kỹ thuật
Nhằm ngăn chặn sự bộc phát và lây lan ra diện rộng các dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm trên gia súc, gia cầm; hàng năm, Cục thú y thực hiện công tác giám sát sự lưu hành của các chủng vi-rút gây bệnh truyền nhiễm nguy hiểm trên cả nước trong đó có vi-rút gây bệnh Cúm gia cầm và bệnh Dịch tả heo Châu Phi trên địa bàn tỉnh Long An.
Cuối năm 2023 và năm 2024, Cục Thú y đã thực hiện phân tích 7 mẫu trên gia cầm tại huyện Cần Đước và huyện Đức Hòa và 12 mẫu trên heo tại các huyện Tân Hưng, Vĩnh Hưng, Cần Đước, Châu Thành, Thủ Thừa, Mộc Hóa, Tân Thạnh, Thạnh Hóa và thành phố Tân An để giám sát sự lưu hành cũng như sự biến đổi của vi-rút gây bệnh cúm gia cầm và bệnh dịch tả heo châu Phi trên địa bàn tỉnh Long An.
Kết quả phân tích cho thấy có sự khác biệt về các nhánh vi-rút cúm gia cầm lưu hành trong năm 2023 - 2024 so với những năm trước. Mặc dù vẫn là chủng vi-rút cúm gia cầm A/H5N1, nhưng nhánh virus gây bệnh trên địa bàn tỉnh Long An trong giai đoạn hiện nay ngoài nhánh 2.3.2.1c như giai đoạn 2022 - 2023 thì có xuất hiện thêm nhánh 2.3.4.4b và 2.3.2.1e. Trong đó, nhánh 2.3.2.1e trên gia cầm có nguồn gốc từ Lào và Campuchia trong giai đoạn 2022 - 2023, chủng vi-rút này có gen tái tổ hợp từ các chủng vi-rút cúm gia cầm thuộc nhánh 2.3.2.1c và nhánh 2.3.4.4b. Nhánh vi-rút mới này có khả năng thích nghi trên một số loại động vật có vú. (Công văn số 276/TY-DT ngày 10/2/2025 của Cục Thú Y).
Bên cạnh bệnh cúm gia cầm thì bệnh dịch tả heo châu Phi cũng xảy ra rải rác ở nhiều địa phương của tỉnh và nhiều tỉnh, thành trong cả nước. Riêng tỉnh Long An, trong năm 2024, thống kê đến ngày 26/12/2024 bệnh dịch tả heo Châu Phi có chiều hướng gia tăng hơn so với năm 2023, cụ thể năm 2024 đã xảy ra trên 60 hộ thuộc 33 xã tại 12 huyện, thành phố với tổng số lượng heo tiêu hủy là 1.648 con, trọng lượng tiêu hủy trên 84.000 kg. (So với năm 2023 chỉ xảy ra trên 37 hộ, tiêu hủy trên 1.000 con). Kết quả phân tích giám sát sự lưu hành cho thấy trong năm 2023 - 2024, tại tỉnh Long An chỉ phát hiện vi-rút dịch tả heo châu Phi mang cả gen B646L và B183L thuộc type 2. Tuy nhiên, nhiều địa phương khác như Ninh Thuận, Bình Thuận,… trong năm 2024 lại phát hiện vi-rút tái tổ hợp mang cả gen B646L (type 1) và B183L type 2. (Công văn số 276/TY-DT ngày 10/2/2025 của Cục Thú Y).
Về khả năng bảo hộ của các loại vắc-xin, Cục thú y cũng đã tiến hành kiểm tra cụ thể khả năng bảo hộ của các vắc-xin với liệu trình tiêm 01 mũi đối với các chủng vi-rút cúm gia cầm đối với các vaccine như NAVET-VIFLUVAC, NAVET FLUVAC 2, Vaccine CGC Re - 5, Re - 6, CGC K-New H5,… đều cho bảo hộ từ 80% trở lên đối với vi-rút cúm gia cầm A/H5N1. Còn đối với vắc-xin phòng bệnh dịch tả heo Châu Phi, hiện nay có 2 loại đã được cấp phép lưu hành đó là vắc-xin AVAC ASF LIVE (công ty cổ phần Avac Việt Nam) và vaccine NAVET-ASFVAC (công ty cổ phần thuốc thú y Navetco).
Từ các nghiên cứu trên kết hợp với tình hình dịch tể tại Long An, Chi cục Chăn nuôi Thú y và Thủy sản đã đưa ra khuyến cáo về việc chọn loại vắc-xin cúm gia cầm, cụ thể là loại vắc-xin Navet-Fluvac 2 của Navetco sản xuất. Loại vắc-xin này hiện đang cho kết quả bảo hộ tốt cho đàn gà, vịt, vịt xiêm (ngan), cút. Do đây là loại vắc-xin nhủ dầu nên trước khi tiêm phòng người chăn nuôi cần đảm bảo đã đưa nhiệt độ vắc-xin về ngang với nhiệt độ phòng từ 20 - 300C (không gây shock cho đàn gia cầm) và lắc thật kỹ lọ vắc-xin (đảm bảo độ đồng đều của mỗi liều vắc-xin). Đối với vắc-xin phòng bệnh dịch tả heo Châu Phi, tỉnh Long An sẽ triển khai thực hiện tiêm phòng thí điểm có giám sát vắc-xin AVAC ASF LIVE với số lượng 1.000 liều.
Từ đầu năm 2025 đến thời điểm hiện nay, tỉnh Long An xảy ra 1 ổ dịch cúm gia cầm tại xã Hiệp Thạnh, huyện Châu Thành và 1 ổ dịch bệnh dịch tả heo châu Phi tại Ấp 4, xã Thạnh Hưng, huyện Tân Hưng. Vì vậy, người chăn nuôi cần cập nhật thông tin dịch bệnh cũng như các khuyến cáo của nhà chuyên môn về các biện pháp phòng bệnh nhằm đảm bảo sức khỏe của đàn vật nuôi và người tiêu dùng./.
Công văn 276/TY-DT ngày 02/10/2025 cập nhật tình hình vi-rút CGC, LMLM, VDNC, DTLCP và khuyến cáo sử dụng vắc-xin.pdf