Hiếu Dân/Phòng Kỹ thuật
Biến đổi khí hậu toàn cầu đã và đang làm gia tăng nhiệt độ trung bình trên Trái Đất, gây trở ngại rất lớn đến hoạt động sản xuất nông nghiệp, trong đó có ngành chăn nuôi. Đặc biệt là trong mùa nắng nóng, việc đảm bảo cho vật nuôi sinh trưởng, sinh sản tốt là vấn đề rất quan trọng, nhằm đảm bảo lợi nhuận tối ưu cho người chăn nuôi.
Mỗi loài động vật luôn sinh trưởng và phát triển tốt trong 1 phạm vi nhiệt độ nhất định, như đối với heo thịt thì nhiệt độ tối ưu là 18 - 260C, gà thịt là từ 16 - 250C. Trong cùng 1 loài nhưng ở các giai đoạn sinh trưởng khác nhau thì nhiệt độ tối ưu cũng khác nhau như heo theo mẹ thì nhiệt độ nằm trong khoảng 27 - 330C, gà con trong tuần tuổi đầu tiên là 30 - 320C là tốt nhất… Tuy nhiên, với điều kiện khí hậu của tỉnh Long An, khi bước vào mùa nắng nóng thì nhiệt độ môi trường thường dao động từ 32 - 330C, một số ngày lên đến 35 - 360C, cao hơn rất nhiều so với vùng nhiệt độ tối ưu của vật nuôi. Khi nhiệt độ môi trường sống hay nhiệt độ tại chuồng chênh lệch cao hơn vùng nhiệt độ tối ưu thì sẽ gây nên sự xáo trộn các hoạt động của cơ thể như tăng nhịp thở, rối loạn điện giải, giảm lượng ăn vào, dễ mắc các bệnh truyền nhiễm,… gây giảm tăng trọng, sức đề kháng và năng suất của vật nuôi.
Để cho đàn vật nuôi phát triển ổn định trong mùa nắng nóng thì người chăn nuôi cần thực hiện đồng bộ các yêu cầu sau:
Đầu tiên là phải tạo được thông thoáng cho chuồng nuôi. Đối với kiểu chuồng nuôi truyền thống (kiểu chuồng hở với thiết kế 2 mái, 4 mái) thì tùy theo điều kiện chăn nuôi và loại vật nuôi, chuồng nuôi cần bố trí các thiết bị làm mát như: quạt, hệ thống dàn làm mát, hệ thống phun sương, phun mưa trên mái. (Khi sử dụng các thiết bị này cần lưu ý có hệ thống máng hứng nước để đảm bảo ẩm độ trong chuồng nuôi không được quá cao). Thường xuyên theo dõi nhiệt độ trong chuồng, tránh tình trạng nhiệt tăng quá ngưỡng chịu đựng của vật nuôi hoặc chênh lệch nhiệt độ quá cao trong chuồng giữa ngày và đêm. Hiện nay, nếu có điều kiện đầu tư thì giải pháp tối ưu nhất là xây chuồng kín với hệ thống làm lạnh giúp ổn định nhiệt độ chuồng nuôi, tránh hiện tượng nhiệt độ quá cao trong chuồng vào thời điểm trưa trong ngày nhất là vào mùa hè. Đảm bảo chuồng trại luôn được vệ sinh sạch sẽ, định kỳ thay chất độn chuồng, hốt phân thường xuyên.
Thứ hai là cần đảm bảo mật độ nuôi phù hợp. Vào mùa nắng nóng, nên giảm mật độ nuôi để tạo sự thông thoáng, vì vật nuôi khi thở cũng sẽ tỏa nhiệt làm tăng thêm nhiệt độ môi trường. Tuyệt đối tránh nuôi quá đông trong mùa nắng nóng sẽ dễ đến đến vật nuôi bị đột tử, gây chết hàng loạt.
Thứ ba là tối ưu hóa dinh dưỡng cho vật nuôi: Đối với thức ăn thì cần cung cấp thức ăn dinh dưỡng cao và cho ăn vào những lúc trời mát để đảm bảo vật nuôi thu nhận đủ năng lượng cho hoạt động duy trì và phát triển cơ thể. Ngoài ra, vấn đề về nước uống cũng cần được người chăn nuôi quan tâm nhiều hơn. Tốt nhất là sử dụng hệ thống nước tự động để đảm bảo lúc nào cũng có đủ lượng nước mát và sạch cho vật nuôi. Bổ sung thêm, có thể là gấp đôi số lượng máng uống, núm uống để vật nuôi lúc nào cũng có thể uống nước.
Thứ tư là bổ sung chế phẩm sinh học để tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng, các vitamin nhóm B, C, khoáng chất để giúp vật nuôi giải nhiệt và tăng sức đề kháng.
Thứ năm là chú ý đến việc phòng bệnh. Ngoài việc thực hiện chăn nuôi theo an toàn sinh học, người chăn nuôi cần đảm bảo thực hiện đúng lịch tiêm phòng vắc-xin đầy đủ các bệnh trên vật nuôi đảm bảo khả năng miễn dịch, tránh tình trạng vật nuôi bị shock nhiệt do nắng nóng xảy ra bệnh.
Do đó, để đảm bảo an toàn cho vật nuôi khi nắng nóng kéo dài, người chăn nuôi cần chủ động tìm hiểu thông tin về nhiệt độ và thực hiện các biện pháp can thiệp kịp thời nhằm giảm nhiệt độ chuồng nuôi, từ đó sẽ giúp cho vật nuôi gia tăng khả năng chống chịu, sinh trưởng tốt hơn trong điều kiện nắng nóng./.